Afstemmen op de natuur
Is het mogelijk om terug te keren naar een meer natuurlijke relatie met de tijd? Is het mogelijk mijn leven meer af te stemmen op het ritme van de natuur? En wat voor gevolgen heeft dat?
Ik ben bijna klaar met het boek The Wilderness Cure van Mo Wilde. In dit charmante boek beschrijft ze hoe ze een heel jaar lang alleen van gratis verzameld voedsel probeerde te leven. Het zogenaamde foraging. Of het verzamelen-deel van de jager-verzamelaar.
Met haar kennis van planten, kruiden en mycologie volgt Mo de seizoenen op zoek naar voedsel. Een boek dat me achterliet met de volgende vraag: is het mogelijk om mijn eigen leven meer af te stemmen op de natuur? Is het mogelijk om meer te leven met de seizoenen?
Spelen met de tijd?
Voor velen van ons begint het nieuwe jaar op 1 januari. Maar is dat wel logisch? Of spelen we met de tijd? Want 1 januari ligt midden in het winterseizoen. De natuur komt pas op gang rond de lente. Dus waarom dwingen we onszelf om 1 januari als een nieuw beginpunt te zien? Terwijl 20 of 21 maart (de lente-equinox) een veel logischer punt is?
Afstemmen op de seizoenen
Al kauwend op dit gegeven, kwam ik erachter dat ik eigenlijk niet exact weet hoe de seizoenen lopen. Weet jij het? Ik niet. Als ik mijn leven wil afstemmen op de natuur lijkt dit me dan ook een goed beginpunt. De data die gekoppeld zijn aan de seizoenen variëren per jaar en per halfrond. De seizoenen en hun bijbehorende data op het noordelijk halfrond, waar Nederland zich bevindt:
Lente
Begin: 20 of 21 maart (lente-equinox)
Einde: 20 of 21 juni (zomerzonnewende)
Zomer
Begin: 20 of 21 juni (zomerzonnewende)
Einde: 22 of 23 september (herfst-equinox)
Herfst
Begin: 22 of 23 september (herfst-equinox)
Einde: 21 of 22 december (winterzonnewende)
Winter
Begin: 21 of 22 december (winterzonnewende)
Einde: 20 of 21 maart (lente-equinox)
Equinoxen: Op deze dagen zijn dag en nacht bijna even lang.
De lente-equinox markeert het begin van de lente.
De herfst-equinox markeert het begin van de herfst.
Zonnewendes: Op deze dagen bereikt de zon haar hoogste of laagste punt aan de hemel.
De zomerzonnewende is de langste dag van het jaar.
De winterzonnewende is de kortste dag van het jaar.
Wat verwacht ik van mezelf?
Wil ik meer leven volgens het ritme van de natuur, dan is het slim om mijn leven af te stemmen op de seizoenen. Uiteindelijk draait het ook om de vraag wat verwacht ik van mezelf? Ga ik op 1 januari hard hollen? Terwijl het donker is? Terwijl ik mijn ritme in de war schop met kunstmatig licht. Ga ik hard hollen, terwijl het natuurlijke leven in slaap is? Of accepteer ik dat dit een tijd is van reflectie en stilte, van doorzetten tot de lente? Zoals de natuur zijn adem inhoudt tot de lente?
De momenten die voor de natuur belangrijk zijn
In plaats van te leven in de maanden en het leven als een race van 1 januari naar 31 december te zien, wil ik meer stilstaan bij de momenten die voor de natuur belangrijk zijn. In lente zijn er de bloeiende bloemen, de terugkerende vogels en nieuw groen blad. Dat geeft energie. Daar kan ik mijn energie op afstemmen. In de zomer genieten we van de lange dagen, de warme temperaturen en de overvloedige vegetatie. In de herfst kun je je verheugen op de vallende bladeren en de veranderende kleuren. De winter maant ons tot rust met kale bomen, kortere dagen en misschiens de stilte die alleen door sneeuw ontstaat.
Het ritme volgen
Wat doet het met je als je ook daarin het ritme van de natuur volgt? Gebruik de lente om na te denken over nieuwe doelen en plannen. Geniet in de zomer van het heden en vier je successen. De herfst is een perfecte tijd om na te denken over wat je hebt bereikt en wat je wilt loslaten. Neem in de winter de tijd om uit te rusten en laad jezelf op voor het komende jaar. Is het dan niet gek dat we het in de winter vaak zo druk hebben? Dat we doorakkeren door de herfst? En ons eigenlijk alleen richten op de zomer om AL die dingen te doen? Stilstaan, reflecteren, genieten en uitrusten. Allemaal gepropt in je zomervakantie?
Dagelijkse routines
In Nederland hebben we duidelijk een buitentijd en een binnentijd. In de lente en zomer kunnen we lange dagen maken en wandelen, fietsen en zwemmen. We hebben er ook de energie voor. In de herfst en winter is het logischer om binnen te zijn en je bezig te houden met lezen, koken, en knutselen. De tjid te nemen om te rusten en te reflecteren. Die scheiding maken we eigenlijk niet meer. In de herfst en winter gaan we net zo hard door als in de lente en zomer. Uiteindelijk lijkt me dat een ongezonde levenswijze.
Wanneer sta je dan eens stil als je het niet in de winter doet?
Eet seizoensgebonden voedsel
Eigenlijk is het raar dat we het hele jaar door alles kunnen eten wat er op de wereld te krijgen is. Mo Wilde gaat hier ook op in. Zij eet volgens de seizoenen. En als het seizoen voorbij is? Dan heeft ze pech. Dan is dat plantje weg. Dan zijn de paddenstoelen niet langer aanwezig. Dan moet ze doorbijten tot het volgende seizoen, met nieuwe ingrediënten. Zoals onze voorouders toch ook gewend waren.
Wil ik mijn leven afstemmen op de natuur dan zal ik dus moeten kiezen voor fruit en groenten die in het seizoen zijn. Alleen dan ga ik mee in de natuurlijke cyclus van groei en oogst. Groente of fruit dat buiten het seizoen leverbaar is, kan haast niet gezond zijn.
In de volgende nieuwsbrief wil ik verder kijken naar seizoensgebonden eten en hoe dat kan helpen mijn leven af te stemmen.
Veel plezier met Het Oerbos! Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je dan gratis in.
Dank je. Het gaat denk ik vooral om gewaarwording. Het is winter en we blijven hetzelfde tempo volgen als in de warmere seizoenen. Terwijl we ook kunnen kiezen om juist die bezinning op te zoeken. En een goed boek.
Mooi stuk (kwam erop terecht n.a.v. jouw reactie op Ernst-Jan Pfauth). Ik had er tot voor kort nooit zo bewust bij stilgestaan, maar de winterperiode is hier idd de tijd van reflectie, veel lezen en andere 'binnendingen' doen. Elke keer denk ik: ha, fijn dat vele lezen, dat blijf ik het hele jaar door doen. Maar in de lente en de zomer doe ik toch ook weer andere dingen. Dat voelt elke keer een beetje vervelend ("Ik zou minimaal 1 boek per week lezen, maar nu is het me wéér niet gelukt!"), maar het hoort bij leven met de seizoenen, denk ik.